W dwóch wydaniach Dziennika Rzeczpospolita, pierwsze z 26 kwietnia 2010 r. - dodatek Dobra Firma, a drugie z dnia 17 maja 2010 r. - dodatek Prawo co dnia, zamieszczono artykuły dotyczące dwóch wyroków sądów administracyjnych.
W pierwszym z nich pt. „Niezamortyzowane nakłady na wynajmowany lokal można sprzedać” - autorstwa p. Doroty Jaszczak opisany został wyrok WSA w Łodzi (z dnia 10.03.2010, sygn. akt I SA/Łd 7/10), w którym rozstrzygana była skarga na interpretację wydaną w przedmiocie skutków w podatku dochodowym przy sprzedaży nakładów poczynionych przez najemcę w nieruchomości zabudowanej użytkowanej na podstawie umowy najmu.
Przedmiotem interpretacji była sytuacja, w której po zakończeniu najmu nie nastąpiła fizyczna likwidacja nakładów, lecz zostały one sprzedane właścicielowi nieruchomości.
W związku z tym najemca zapytał, czy niezamortyzowana część nakładów przy ich sprzedaży stanowiła będzie dla niego koszt uzyskania przychodów. Jego zdaniem ta ich część stanowiła będzie dla niego tenże koszt, ponieważ zachodzi tu odpłatne zbycie środka trwałego powstałego z tytułu inwestycji poczynionej w obcym środku trwałym.
W uzasadnieniu wniosku o interpretację najemca dodał również, że nawet przy nieuznaniu sprzedaży nakładów za sprzedaż środka trwałego i tak niezamortyzowana część jego wartości początkowej stanowiła będzie koszt uzyskania przychodów, ponieważ wycofanie się z najmu lokalu oznacza likwidację niezamortyzowanego środka trwałego, rozumianą zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Fiskus oczywiście nie zgodził się z takim stanowiskiem – wiadomo dlaczego, bo kwota uzyskana ze sprzedaży stanowi w całości przychód, natomiast po stronie kosztowej przy nieuwzględnieniu niezamortyzowanej części nakładów będzie zero, więc podatek od dochodu ze zbycia „jak ta lala” i w należytej według fiskusa wysokości, czyli dużo.
Sąd Administracyjny w wyroku podzielił jednak zdanie najemcy uznając, iż sprzedaż nakładów w obcym środku trwałym stanowi odpłatne zbycie środka trwałego.
Jako uzasadnienie swego stanowiska sąd przywołał przepisy z art. 16 ust. 1 pkt. 1 litera b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Sąd podzielił również zdanie najemcy w drugiej kwestii i uznał, że w opisanym przypadku dochodzi do likwidacji środka trwałego.
Uzasadniając Sąd stwierdzał, iż:
Pojęcie likwidacji w prawie podatkowym należy rozumieć szeroko, także jako powstanie szkody, czyli umniejszenie środków. Obejmuje nie tylko unicestwienie środków, ale i przypadki zaprzestania działalności i rozwiązania umowy.
Z punktu widzenia skutków w podatku dochodowym należy powiedzieć, iż wyrok ten, chociaż jeszcze nieprawomocny, jest zatem wielce korzystny dla podatników (także i dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, gdyż w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych zamieszczone są regulacje o tożsamym brzmieniu jak w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych), ponieważ wynika z niego, że przez likwidację środka trwałego nie należy rozumieć tylko jego fizyczne unicestwienie.
Jest to wyrok istotny z tego względu, że fiskus uważał, iż dopiero fizyczna likwidacja środka trwałego pozwalała zaliczyć niezamortyzowaną część jego wartości początkowej do kosztów uzyskania przychodów.
Drugi z wyroków, wydany 6.05.2010 r. przez WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 373/10), opisany został w artykule pt. „Korzyść ze zwolnienia bywa wątpliwa” (autor sygnujący się inicjałami - kpt). Związany jest on również z interpretacją indywidualną, która dotyczyła skutków w podatku VAT przy nabywaniu nieruchomości zabudowanej budynkiem magazynu.
Sytuacja podatkowa transakcji dotyczyła następującego stanu faktycznego:
• W roku 2008 spółka nabyła grunt wraz z budynkiem magazynowym, który w momencie nabycia posiadał cechy towaru używanego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt. 2 ustawy o VAT.
Magazyn ten zbudowany był wcześniej przez dzierżawcę gruntu, a po wygaśnięciu umowy w drodze porozumienia z właścicielem gruntu został on mu sprzedany, co zostało udokumentowane fakturą VAT z wykazanym w niej 22% podatkiem VAT – został on odliczony przez właściciela gruntu.
Właściciel sprzedając następnie grunt i budynek spółce również zastosował do niego 22% stawkę podatku VAT, a ta chcąc się upewnić czy ma prawo odliczyć tenże podatek wystąpiła z wnioskiem o interpretację. Jej zdaniem prawo takie jej przysługiwało, ponieważ jej zdaniem do transakcji nie ma zastosowania ani przepis z art. 88 ust. 3a pkt. 2 ustawy o VAT (wyłącza on prawo do odliczenia, jeżeli faktura dokumentuje transakcję zwolnioną od podatku lub niepodlegająca opodatkowaniu), ani przepis z art. 43 ust. 1 pkt. 2, który zwalnia z podatku sprzedaż towarów używanych, jeżeli przy ich nabywaniu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Fiskus nie zgodził się z takim stanowiskiem twierdząc, że „aby dostawa towarów korzystała ze zwolnienia, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki: przedmiotem musi być towar używany i podatnikowi w stosunku do tych towarów nie przysługiwało prawo do obniżenia VAT należnego o naliczony.
Zdaniem fiskusa w opisanej sytuacji tak jednak nie było, ponieważ „właściciel stał się właścicielem budynku z mocy prawa”. W związku z tym fiskus uważał, że w przedmiotowej sytuacji „prawo do odliczenia VAT nie było związane z nabyciem budynku, tylko z rozliczeniem nakładów”.
Sąd Administracyjny rozstrzygając spór przyznał rację fiskusowi zgadzając się „z poglądem, że wydzierżawiający nieruchomość odliczył VAT w związku ze świadczeniem usługi na jego rzecz przez dzierżawcę (zwrotem nakładów), a nie z nabyciem budynku, które nastąpiło z mocy prawa". Stąd też zdaniem Sądu „dalsza sprzedaż budynku powinna być zwolniona od VAT”.
W kontekście tego wyroku (nie analizując czy sprzedaż nakładów, zmaterializowanych w postaci budynku postawionego na cudzym gruncie, należy uznać za usługę, czy też za dostawę) powiedzieć należy, iż dla skutków w podatku VAT co do zasady jest on korzystny, bo zwalnia kolejne dostawy budynku z podatku VAT.
Nie jest on niekorzystny również co do skutków w podatku dochodowym, ponieważ niemożliwy do odliczenia podatek naliczony wliczany jest do wartości początkowej środka trwałego, jakim jest budynek wybudowany na cudzym gruncie, który podlega amortyzacji.
W kontekście obu jednak wyroków zauważyć należy, że chociaż rozważany w nich przedmiot transakcji dotyczy środka trwałego należącego do podatnika VAT, to jednak wykładnia przepisów obu ustaw podatkowych idzie zupełnie w odwrotnym kierunku – przy podatku dochodowym pod uwagę brany jest bowiem budynek, a więc rzecz, natomiast dla podatku VAT na etapie transakcji pomiędzy właścicielem gruntu i dzierżawcą lub najemcą (który go pobudował) Sąd uznał, iż mamy do czynienia z usługą, chociaż w kolejnych transakcjach sprzedaży podlegał będzie budynek.
I to właśnie jest wielce dziwne, ponieważ dla celów podatku VAT towarem są budynki, niezależnie od tego, czy wzniesione były one na własnym lub na cudzym gruncie.
Należałoby zatem zadać pytanie w jakim momencie dochodzi do cudownego przeistoczenia rzeczy w usługę i w kolejności usługi w rzecz – odpowiedzi na nie raczej nie znajdzie się w przepisach ustawy o VAT (uważam również, iż racjonalnie rzecz tłumacząc nie znajdziemy jej także w przepisach dyrektywy VAT/112) – i bądź tu mądry podatniku.
doradca podatkowy
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz