WPIS GOŚCINNY

Rzeczpospolita 2.04.2010 r. – Dobra Firma, artykuł: Czy organy podatkowe będą uwzględniać wyroki sądów administracyjnych, autor Tomasz Król.

Autor artykułu poruszył ważki problem wypływający z pytania, czy wyroki sądów administracyjnych mają znaczenie dla organów podatkowych przy stosowaniu przez nie prawa.

W związku z przywołanym w tym artykule wyrokiem WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 1916/08) zgodzić się należy z tezą Sądu, że organy podatkowe powinny brać pod uwagę wykładnię przepisów prawa zaprezentowaną przez składy orzekające sądów administracyjnych, jeżeli są one przywoływane w przez podatników w sprawach związanych z wydawaniem indywidualnych interpretacji.

Zgodzić się również należy z argumentem WSA, że wykładnia ta staje się częścią argumentacji podatnika. Z tego też względu interpretacja wydawana w trybie przepisów 14a – 14p Ordynacji podatkowej powinna być wydawana w taki sposób, aby odnosiła się ona merytorycznie do wszystkich argumentów podatnika, ponieważ nakazują to przepisy art. 120 oraz art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej.

Oznacza to, iż niedopuszczalnym jest pomijanie argumentacji prawnej podatnika, dla której oparciem są przywoływane przez niego wyroki sądowe tylko z tego powodu, iż były one wydawane w indywidualnych sprawach innych podatników. Nie jest również dopuszczalnym przywoływanie argumentu, iż w polskim porządku prawnym nie obowiązuje zasada precedensu prawnego, z uwagi na co wskazywane przez podatnika wyroki sądowe wiążą organy podatkowe jedynie w sprawach, w których były one wydane.

W przedmiocie ważkości znaczenia orzecznictwa sądowego przy rozstrzyganiu spraw administracyjnych, a w szczególności spraw podatkowych, dla mnie osobiście przekonującym jest to, że w wyrokach sądowych składy orzekające zawierają szereg tez o charakterze na tyle ogólnym, iż mają one znaczenie znacznie szersze niż tylko w odniesieniu do rozstrzyganej sprawy.

Zatem owa "ogólność", odtwarzająca brzmienie abstrakcyjnej normy prawnej, pozwala na odniesienie tejże normy do każdej sprawy podatkowej – choćby tylko w celu stwierdzenia czy ma ona do niej zastosowanie.

Aspekt znaczenia normy prawnej odtworzonej przez sąd administracyjny ma w moim przekonaniu znacznie szersze odniesienie, niż tylko do spraw z zakresu interpretacji podatkowych.

Uważam bowiem, że normy te mają również znaczenie dla konkretnych spraw, w ramach których wydawane są decyzje podatkowe, zarówno te o charakterze określającym, jak i te o charakterze ustalającym wysokość zobowiązania podatkowego. Stąd też uznać trzeba, że jeżeli w tychże sprawach podatnicy przywołają konkretne wyroki sadowe, jako część własnej argumentacji prawnej, to w takich okolicznościach organy podatkowe co do zasady powinny również odnieść się do nich merytorycznie.

Organy podatkowe w swych rozstrzygnięciach dość często korzystają z wyroków sądowych. Jednakże w przeważającej części przywołują w nich jedynie te wyroki, które stanowią poparcie dla ich punktu widzenia danej sprawy i mającej zastosowanie w niej normy prawnej. I tu zauważyć należy cynizm organów podatkowych, które w przypadku wyroków korzystnych dla podatnika twierdzą, iż nie mają one znaczenia oraz że nie wiążą w rozstrzyganej sprawie, natomiast przy wyrokach korzystnych dla organów skwapliwie je przywołują dla uzasadnienia swoich racji.

Cynizm ten można przyrównać do mentalności złoczyńcy wyposażonego we władzę, który dla uzasadnienia swego niecnego działania podpiera się wydanymi wcześniej wyrokami (czuje się zapewne wtedy niewinny), chociaż wszem i wokół ogłasza, iż ich indywidualny charakter przesądza o tym, że w konkretnych sprawach nie mają one znaczenia, bowiem wydano je w innych sprawach.

Uzupełniając uwagę o konieczności merytorycznego odnoszenia się do wyroków przywoływanych przez podatników dodać muszę, iż dotyczy ona również konkretnych spraw rozstrzyganych przez sądy administracyjne, jeżeli trafi do nich skarga na decyzje organów podatkowych, które nie uznały argumentacji podatnika.

doradca podatkowy