CZY I JAK OPODATKOWAĆ NIANIĘ?

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera w tej materii precyzyjne regulacje.

Opodatkowanie dochodów uzyskiwanych przez osoby fizyczne reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).

W przypadku niani lub pomocy domowej można mówić o dwóch źródłach przychodu, którymi są:
1) stosunek pracy,
2) działalność wykonywana osobiście w ramach umowy zlecenia i umowy o dzieło zawartej z podmiotem gospodarczym, jeżeli praca niani czy pomocy domowej jest wykonywana za pośrednictwem tego podmiotu, np. agencji.

Podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym stanowi dochód podatnika (przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu), przy czym podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwotę składek na ubezpieczenie społeczne zapłaconych przez podatnika. Ponadto podstawa ta może być zmniejszona, jeżeli podatnik poniósł w roku podatkowym wydatki enumeratywnie wymienione w art. 26 ustawy PIT, które uprawniają do odliczenia.

Koszty uzyskania przychodu ze stosunku pracy wynoszą:

- 111,50 zł, a za rok podatkowy nie więcej niż 1335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku pracy,

- nie mogą przekroczyć łącznie 2002,05 zł za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z więcej niż jednego stosunku pracy,

- 139,06 zł miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1668,72 zł, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę,

- nie mogą przekroczyć 2502,56 zł za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z więcej niż jednego stosunku pracy, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Koszty uzyskania przychodu z tytułu działalności wykonywanej osobiście w ramach umowy zlecenia i umowy o dzieło wynoszą 20% przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe.

Od przedmiotowych dochodów pobierane są w trakcie roku podatkowego zaliczki na podatek. Poboru zaliczki od przychodów ze stosunku pracy dokonuje płatnik, czyli pracodawca.

Przy umowie zlecenia zobowiązanym do poboru zaliczki jest jedynie zleceniodawca będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, osobą prawną lub inną jednostką organizacyjną.

Pobraną zaliczkę na podatek płatnicy przekazują do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaliczka została pobrana do urzędu skarbowego właściwego ze względu ma miejsce siedziby (lub miejsce zamieszkania, jeżeli płatnik jest osobą fizyczną).

Jeżeli pracownik przed dniem 10 stycznia roku następującego po roku podatkowym złoży oświadczenie upoważniające pracodawcę do rozliczenia podatku za pracownika (PIT-12), pracodawca jest obowiązany do sporządzenia i przekazania – do końca lutego następującego po roku podatkowym – podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, rocznego obliczenia podatku (PIT-40), które traktuje się na równi z zeznaniem podatkowym.

Jeżeli pracownik oświadczenia takiego nie złoży, pracodawca do końca lutego następującego po roku podatkowym przekazuje podatnikowi i urzędowi skarbowemu roczną informacje podatkową PIT-11. W przypadku umów zlecenia płatnik sporządza wyłącznie roczną informację PIT-11.

Podatnicy, których nie rozliczył płatnik-pracodawca, obowiązani są do złożenia rocznego zeznania podatkowego i do wpłacenia różnicy między podatkiem należnym wynikającym z zeznania a kwotą zaliczek pobranych i wpłaconych przez płatnika.

W przypadku umów zlecenia zawieranych między osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej nie występuje płatnik. Przychody z tego tytułu zaliczane są do przychodów z tzw. innych źródeł. Z tych też względów osoba fizyczna (niania czy pomoc domowa) powinna całe przedmiotowe dochody wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym. Dochody z omawianych tytułów są opodatkowane przy zastosowaniu dwustopniowej skali podatkowej.

Osoba wykonująca usługę opieki nad dzieckiem lub pomocy w domu może ją wykonywać także w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Za działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową usługową, prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dochód z działalności gospodarczej opodatkowany jest:
1) na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej;
2) według jednolitej 19-procentowej stawki podatku;
3) ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2000 r. Nr 144, poz. 930 z późn. zm);
4) kartą podatkową na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym
podatku.

Chcesz wiedzieć więcej, napisz do mnie: porachunki.podatkowe@gmail.com